Hakaret Suçu Nedir? (TCK 125)
Hakaret suçu, TCK’nın 125-131 maddeleri arasında şerefe karşı suçlar başlığı altında düzenlenmiştir. Hakaret suçu şekilde işlenebilir:
1)Belli somut bir durum ve olgunun isnat edilmesi suretiyle kişinin şeref ve saygınlığının zedelenmesi,
2)Genel ve soyut nitelikteki söz ve davranışlarla kişinin değersizleştirilmesi, rencide edilmesi.
Tüzel kişilere karşı (dernek, vakıf, şirket, spor kulübü vs.) hakaret suçu işlenemez, hakaret suçu ancak gerçek kişiler aleyhine işlenebilir.
TCK md.125 uyarınca;
(1) Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir.
(2) Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur.
(3) Hakaret suçunun;
a) Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı,
b)Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı,
c) Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle, İşlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.
(4) Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır.
(5) Kurul halinde çalışan kamu görevlilerine görevlerinden dolayı hakaret edilmesi hâlinde suç, kurulu oluşturan üyelere karşı işlenmiş sayılır. Ancak, bu durumda zincirleme suça ilişkin madde hükümleri uygulanır.
Hakaret suçunun temel şekli takibi şikayete bağlı suçlar kategorisinde yer alır. Suçun mağduru, hakaret edeni ve hakareti öğrendiği tarihten başlamak üzere 6 ay içerisinde şikayet hakkını kullanmak zorundadır. Aksi takdirde şikayet hakkını kaybeder. Şikayet hakkı, en geç dava zamanaşımı süresi içinde kullanılmalıdır.
Kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret suçu şikayete tabi değildir. Kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret suçun işlenmesi halinde Cumhuriyet savcılığı resen soruşturma açar.
Kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret suçu hariç, tüm hakaret suçları taraflar arasında uzlaştırma prosedürü uygulanmasını gerektiren suçlardandır.
Hakaret Suçu Temel Şekli Cezası
TCK md.125 “Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.” hükmü uyarınca hakaret suçunun temel şekli için seçimlik ceza öngörülmüştür. Buna göre faile verilecek ceza bu suçu işleyen fail hakkında 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır.
Hakaret Suçunun Nitelikli Hali Cezası
Hakaret suçunun kamu görevlisine karşı görevinden dolayı, Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç ,düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı, kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle işlenmesi halinde cezanın alt sınırı 1 yıldan az olamaz.
Hakaret Suçu Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Suçun cezasının 2 yıl veya altında belirlendiği hallerde HAGB kararı mümkündür. Hakaret suçu açısından HAGB kararı mümkündür.
TCK m. 125 uyarınca düzenlenen hakaret suçunun tamamında görevli mahkeme asliye ceza mahkemesidir.
Beddua etmek hakaret suçunu oluşturmaz. “Allah belanı versin” cümlesini kullanmak tek başına hakaret suçunu oluşturmaz.
Hakaret suçu nasıl ispat edilir?
Hakaret suçu tanıklarla, mail, whatsapp gibi yazışmalarla ispat edilebilmektedir.