Öncelikle hukukumuzda evlatlıktan ret kurumu bulunmamaktadır. Ancak mirasbırakan mirastan çıkarma yoluna başvurabilir. Mirastan çıkarma, miras bırakanın yapacağı bir vasiyetname veya miras sözleşmesi ile saklı paylı mirasçısını mirasından mahrum etmesidir. Mirastan çıkarma saklı paylı mirasçılar için yapılabilecek bir yoldur.
Mirastan çıkarma Türk Medeni Kanunu’na göre iki farklı şekilde yapılabilmektedir. Mirastan çıkarma halleri:
1)Cezai Sebebe Bağlı Olarak Mirastan Çıkarma: Mirasçının miras bırakana karşı aile hukukundan doğan görevlerini ihmal etmesi ya da kendisine karşı ağır bir suç işlemesi halinde mirastan mahrum edilmesi durumudur.
2)Borç Ödemeden Aczi Sebebi İle Mirastan Çıkarma: Miras bırakan borç içindeki mirasçının çocuklarını korumak için mirasçıyı mirasından mahrum ederek onun miras payını çocuklarına vermektedir.
Mirastan Çıkarmanın şartlarına ayrıntılı olarak değinecek olursak
1-Cezai Sebebe Bağlı Olarak Mirastan Çıkarma:
Mirastan çıkarmanın Medeni Kanunun Madde 510’da sayılan sebeplere dayanıyor olması gerekmektedir. Bu sebeplere bakacak olursak:
– Mirasçının, mirasbırakana veya mirasbırakanın ailesi üyelerine karşı aile hukukundan doğan sorumluluklarıın önemli ölçüde yerine getirmemesi.
– Mirasçının, mirasbırakan veya mirasbırakanın yakınlarına karşı ağır bir suç işlemesi.
İlk maddede bahsedilen mirasbırakanın aile üyelerinden kasıt nedir? Aile üyeleri kavramından anlaşılması gereken mirasbırakanın eşi, kan hısımları, evlatlığı ve nişanlısıdır. Kanundan doğan yükümlülükler sözünden anlaşılması gereken ise Aile Hukuku kapsamındaki sorumluluklardır.
İkinci maddede bahsedilen mirasbırakanın yakınlarından kasıt nedir? Miras bırakanın kan hısımları, kan hısımı bulunmasa dahi mirasbırakanla yakınlığı bulunanlar(yakın arkadaş, nişanlı, evlatlık vb.) kabul edilmelidir. Bu kişilere karşı işlenen suçlar, miras bırakana karşı işlenmiş gibi kabul edilir, miras bırakan cezai sebebe dayanarak mirsaçılıktan çıkarma tasarrufunda bulunabilecektir.
2- Borç Ödemeden Aczi Sebebi İle Mirastan Çıkarma:
Bu durum Medeni Kanun Madde 513’te düzenlenmiştir. Bu mirastan çıkarma durumu için de 2 şartın bulunması gerekmektedir.
– Mirastan çıkarılacak olan altsoyun aczine yönelik alacaklılar tarafından Aciz Belgesi’nin alınmış olmasıdır.
-Hakkında aciz belgesi alınmış olanın saklı payının yarısının, onun doğmuş ya da doğacak olan çocuklarına özgülenmiş olmasıdır.
Mirastan çıkarma da tam veya kısmi şekilde gerçekleşebilir. Mirastan çıkarılanın mirastan pay alamaması i için tam olarak mirastan çıkarılmalıdır. Mirastan kısmi olarak çıkarılması halinde, kalan kısım için mirasçılık sıfatı varlığını korur.
Mirasçılıktan çıkarılan kişi, mirastan pay alamaz Miras bırakan, başka türlü tasarrufta bulunmuş olmadıkça, mirasçılıktan çıkarılan kimsenin miras payı, o kimse miras bırakandan önce ölmüş gibi, mirasçılıktan çıkarılanın varsa altsoyuna, yoksa miras bırakanın yasal mirasçılarına kalır.
Mirastan çıkarma yapıldıktan sonra miras bırakanın vazgeçmesi halinde durum ne olacaktır?
Miras bırakanın yapacağı vasiyetnamenin geri alınması işlemiyle mirasçılıktan çıkarma tasarrufunu geri alınabilir.